Het album Krankenhaus heeft De Kift midden jaren negentig stevig op de kaart gezet. De band komt in 1997 met een nieuw album dat minstens zo opvallend blijkt. Gaaphonger is gebaseerd op de gedwongen overwintering van Willem Barentsz en zijn bemanning op Nova Zembla, inmiddels 400 jaar geleden. Geboeid door de waanzin van die onderneming is Ferry Heijne aan de slag gegaan met het idee van een groep kerels die vele maanden vast zitten in het ijs.

Heijne leest de verslagen van de hachelijke onderneming van weleer. Die blijken te droog en onpersoonlijk dus verzint hij er karakters bij. Hij voegt er teksten bij van onder meer Hans Lodeizen, Arthur Rimbaud, Werner Schwab en T. Coraghessan Boyle, die een soortgelijk verhaal optekende, zij het dat diens verslag een zeventiende-eeuwse reis door West-Afrika beschreef.

Gaaphonger is eigenlijk muziektheater. De bijbehorende CD staat vol bonkige muziek, voortgebracht door onder meer draailier, luit, harmonium, klarinet en trompet, en ruwe vocalen in diverse accenten – inclusief een Fins schreeuwkoor – die de thematiek van ontberingen, gekte, koude, duisternis, razernij en verwondering welluidend gestalte geven.

Vroeger was ik een respectabel mens
Een vakkundig handwerksman
En kijk nou eens water er van me geworden is?
Moet je kijken waar ik terecht gekomen ben!
In deze godvergeten uithoek

De luisteraar wordt onverbiddelijk naar binnen getrokken, zoals op het levendige Dwarsdrijver dat bol staat van de bekvechterij en het melancholieke Achterboeg, dat, omlijst door een treurige cadans, beelden van een vastlopend schip oproept:

Mijn hart traant aan de achterboeg
Bij zieke grappen van de groep
Die in een lachsalvo uitbrak,
Mijn hart traant aan de achterboeg,
Mijn hart beklad met pruimtabak.

Op de finale, Rondedans, staat de boog gespannen. Het ergste lijkt achter de rug maar de dood is nabij, de bemanningsleden zijn ernstig verzwakt, een enkeling dreigt dol te worden.

Overleven alleen is niet genoeg
Een hond, kan overleven, een vlooi.
Er moet meer zijn.

Gaaphonger is verpakt als een oud logboek. Net als bij Krankenhaus zijn de teksten in drie talen afgedrukt. De CD ziet eruit als een kompas. Het is wederom een prachtige uitgave. De Kift speelt het nieuwe materiaal op Noorderslag alsmede in het Scheepvaartmuseum waar een Willem Barentsz-tentoonstelling is geopend.

Strikt genomen is Gaaphonger een theaterstuk. En daar ligt de uitdaging voor De Kift in den lande. De volgorde van de nummers ligt vast, hetgeen inhoudt dat de band niet kan inspelen op het publiek. Maar dat is voor nu een bewuste keuze. De Kift wil een verhaal vertellen en gaat de uitdaging aan.