Can
The Singles
Voor een stevige portie Duitse krautrock draaien we de hand niet om. De legendarische groep Can beschikt echter over een ronduit unieke sound waaraan groepen als onder meer Radiohead en Sonic Youth onmiskenbaar schatplichtig zijn.
Na de aanzienlijke box set met de Lost Tapes en met het schielijke overlijden van drummer Jaki Liebezeit leek de tijd rijp voor een Singles compilatie. Niet toevallig overigens dat de release net nu verschijnt, op het ogenblik dat de groepsleden vijftig kaarsjes mogen uitblazen. Overigens zou je de release kunnen beschouwen als een prima voorafje voor de biografie van de groep (All Gates Open) die in de lente van 2018 zou gaan verschijnen : een boekdeel met een biografie, het andere boekdeel met illustraties, interviews en meer.
Op deze tracklist figureren bekende ‘hits’ aangevuld met wat obscuurder materiaal, waaronder een zeldzame (opvallend poppy!) opname van Turtles Have Short Legs dat afkomstig is uit de sessies voor het Tago Mago album. Tot op zekere hoogte is dat een slimme zet, want op die manier wordt zowel de trouwe muziekfan beloond die vast al wel iets van Can in de platenkast heeft zitten, al beoogt deze compilatie vooral een slimme selectie te zijn uit het meer dan omvangrijke oeuvre van de groep met het oog op het verbreden van de toegankelijkheid van de muziek van de Duitse krautrockgroep.
Zoals de titel al aangeeft verzamelt de release voor het eerst de singles van Can. In zekere zin is dat een paradox, want als de groep het aan een ding ontbrak dan waren het wel ‘hits’ of ‘singles’. Het is Can nooit te doen geweest om te scoren en al zeker niet als groep wiens karakter net bestond in experiment en avant-garde. Dat de groep zich liet leiden door bijzondere technieken zoals knip- en plakwerk is een element, veel belangrijker was dat Can ook op zoek ging naar minder conventionele geluiden en daarbij onder meer terecht kwam bij elektronica en wereldmuziek.
Can verzette muzikale bakens en daar kunnen we alleen maar erg blij om zijn. Je zou haast zover kunnen gaan om te stellen dat net zij improvisatie als het ware mee conventionaliseerden. Net als geestesgenoten The Velvet Underground stond Can immers voor dwarsheid en rebellie. Die komen op deze singlescompilatie wonderwel tot uitdrukking. Vooral het vroege werk, met albums als Tago Mago en Ege Bamyasi kan ook nu nog op grote appreciatie rekenen.
Beïnvloed door klassiek (Stockhausen, Ligeti), maar ook door baanbrekers als Jimi Hendrix en Frank Zappa liet Can steevast horen hoe ze de lak hadden aan wat het publiek ook maar verwachtte. Kortom: ze deden hun zin wat niet zelden bijzonder songmateriaal opleverde.
Opener Soul Desert zet meteen de hypnotiserende toon. Met zijn korte lengte en sexy sound wordt de muziekfan in de wereld van Can meegetrokken. Opvallend is de grote toegankelijkheid, die ook het jazzy waltzende She Brings The Rain kenmerkt. Die klinkt zowaar dromerig en brengt de nadagen van The Doors in herinnering. Er staan natuurlijk een handvol moderne classics op zoals bijvoorbeeld Halleluwah of Spoon, waarmee duidelijk wordt hoe geniaal die ritmesectie en het experiment van de band wel kon zijn. Of neem Shikako Maru Ten, exotische titel en een dito sound. Let vooral op de percussie en de heerlijke, in elkaar vloeiende ritmes.
Met maar liefst drieëntwintig tracks is dit een heel aardig overzicht van de hele carrière van de band. Goed ook dat men bij de selectie niet enkel het vroegste werk aanhaalt, maar ook de wat minder bekende zijpaden zoals Cascade Waltz erbij haalt.
Opmerkelijk ook hoe deze compilatie het vooral moet hebben van edits. Voor een stukje valt de tegendraadsheid van de groep door deze trendy stroomlijning helaas wat weg. Neem, om maar een voorbeeld aan te halen, een track als Future Days. Die wordt hier tot een derde van zijn oorspronkelijke lengte bijgetrimd.
Het blijft echter heerlijk grasduinen in deze fijne compilatie vol hoogtepunten. Die heeft zo zijn sterke punten. Zo biedt Can – The Singles een aardig en behoorlijk overzicht van het singlewaardig materiaal van de band. Daar staat dan wel tegenover dat er wel wat knipwerk aan te pas is gekomen, waardoor de oorspronkelijke geest van de groep (en de albums waarop de nummers oorspronkelijk figureerden) helaas wat onrecht aangedaan wordt. Natuurlijk: de compilatie is zo samengesteld dat het wel naar de albums van Can doet grijpen. Van harte aanbevolen luistermateriaal.